Czy pokrzywdzony może zapoznać się z aktami sprawy karnej o spowodowanie wypadku drogowego?

W postępowaniu karnym o przestępstwo spowodowania wypadku drogowego uprawnienia pokrzywdzonego przysługują:

• osobie, która na skutek wypadku drogowego doznała obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni

oraz

• osobom najbliższym dla osoby, która zmarła na skutek obrażeń odniesionych w wypadku drogowym

Osoba pokrzywdzona w wypadku drogowym jest na etapie postępowania przygotowawczego ( a więc w tej części postępowania karnego, którą prowadzi Policjant lub Prokurator) stroną postępowania. Jako stronie postępowania karnego,  pokrzywdzonemu przysługują prawa, w tym prawo do zapoznania się z aktami postępowania karnego, wykonania ich kserokopii, fotokopii oraz uzyskania odpisów znajdujących się w aktach dokumentów. 

Prawo dostępu pokrzywdzonego do akt postępowania karnego zostało sprecyzowane w art. 156 § 5 k.p.k. Zgodnie ze wskazanym artykułem „…jeżeli nie zachodzi potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa, w toku postępowania przygotowawczego stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta, umożliwia sporządzanie odpisów lub kopii oraz wydaje odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kopie; prawo to przysługuje stronom także po zakończeniu postępowania przygotowawczego. W przedmiocie udostępnienia akt, sporządzenia odpisów lub kopii lub wydania uwierzytelnionych odpisów lub kopii prowadzący postępowanie przygotowawcze wydaje zarządzenie”. 

Jak widać prawo pokrzywdzonego  do zapoznania się z aktami sprawy obejmuje nie tylko możliwość zapoznania się z treścią akt, ale także fotografowania akt, sporządzania kserokopii akt oraz prawo do uzyskania uwierzytelnionych (tj. poświadczonych za zgodność z oryginałem) odpisów dokumentów.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości opłaty za wydanie kserokopii dokumentów oraz uwierzytelnionych odpisów z akt sprawy (Dz.U. Nr 107,poz. 1006):  pokrzywdzony uiszcza opłatę za każdą stronę kserokopii w wysokości 1 złotych, natomiast za każdą stronicę uwierzytelnionego odpisu 6 złotych. Fotografowanie akt sprawy jest wolne od opłaty.

Odmowa udostępnienia akt postępowania osobie pokrzywdzonej na skutek wypadku drogowego

Zgodnie z art.156 § 5 k.p.k. organ prowadzący postępowanie karne w sprawie o wypadek drogowy  może odmówić osobie pokrzywdzonej zapoznania się z aktami sprawy wyłącznie z powodu potrzeby zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa. Decyzja o odmowie zapoznania się osoby pokrzywdzonej z aktami postępowania karnego przybiera postać zarządzenia. Wydaje je Policjant prowadzący dochodzenie w sprawie wypadku drogowego lub nadzorujący dochodzenie Prokurator. Przyczyna odmowa udostępnienia akt postępowania przygotowawczego osobie pokrzywdzonej przestępstwem  powinna zostać precyzyjnie określona w uzasadnieniu zarządzenia. 

Zażalenie na odmowę udostępnienia akt postępowania osobie pokrzywdzonej na skutek wypadku drogowego 

Na odmowę udostępnienia  akt sprawy osobie pokrzywdzonej przysługuje zgodnie z art. 159 k.p.k.  zażalenie. Jeżeli zarządzenie o odmowie udostępnienia pokrzywdzonemu akt sprawy zostało wydane przez Policjanta, wówczas zażalenie na tą decyzję rozpoznaje Prokurator sprawujący nadzór nad tym postępowaniem. Jeśli zarządzenie o odmowie dostępu pokrzywdzonego do akt sprawy karnej wydał Prokurator, to zażalenie rozpoznaje Sąd właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. 

O sposobie zaskarżenia decyzji Policjanta lub Prokuratora o odmowie udostępnienia akt sprawy karnej osobie pokrzywdzonej w wypadku drogowym napiszę w kolejnym artykule.

Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk

e -mail: biuro@adwokat-stelmaszczyk.pl

nr tel. kom. +48 697 053 659 lub tel./fax +48 22 629 00 36