W tym artykule opiszę, w jakich sytuacjach osoba poszkodowana w wypadku drogowym podejmuje samodzielnie decyzję o tym, czy sprawca wypadku drogowego poniesie odpowiedzialność karną za popełnione przestępstwo.
By lepiej zrozumieć to zagadnienie należy zacząć od przybliżenia podziału przestępstw na
1. przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego z urzędu – w ich przypadku organy ścigania, tj: Policja i Prokurator wszczynają i prowadzą postępowanie karne przeciwko sprawcy przestępstwa niezależnie od woli osoby pokrzywdzonej przestępstwem. W tym trybie ścigana jest zdecydowana większość przestępstw wymienionych w kodeksie karnym i ustawach szczególnych. Poruszając się w tematyce przestępstw spowodowania wypadku drogowego, do przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego z urzędu należą:
- przestępstwo spowodowania wypadku drogowego na szkodę osoby obcej dla sprawcy wypadku (art.177 par. 1 k.k.)
- przestępstwo spowodowania wypadku drogowego, którego skutkiem jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby (art.177 par.2 k.k.) – niezależnie od stosunku pokrewieństwa łączącego sprawcę wypadku z osobą poszkodowaną, a więc niezależnie od tego, czy pokrzywdzony jest dla sprawcy wypadku osobą obcą czy też osobą najbliższą.
W tych dwóch przypadkach Prokurator i Policja mają obowiązek wszcząć i prowadzić postępowanie karne przeciwko sprawcy wypadku drogowego z urzędu, a więc niezależnie od woli pokrzywdzonego przestępstwem. Prokurator nie zwraca się do osoby pokrzywdzonej z zapytaniem, czy ta chce ścigania sprawcy przestępstwa. Do pociągnięcia sprawcy przestępstwa do odpowiedzialności karnej dochodzi nawet wówczas, gdy osoba poszkodowana w wypadku drogowym tego nie chce, tj. nawet wówczas, gdy nie złoży wniosku o ściganie sprawcy wypadku.
2. przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego na wniosek pokrzywdzonego – w ich przypadku Prokurator lub Policja mogą wszcząć i prowadzić postępowanie karne przeciwko sprawcy przestępstwa jeśli tego chce osoba pokrzywdzona przestępstwem. Na gruncie przestępstw spowodowania wypadku drogowego , przestępstwem ściganym na wniosek pokrzywdzonego jest przestępstwo spowodowania zwykłego ( tj. z wyłączeniem wypadku, którego skutkiem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby) wypadku drogowego wyłącznie na szkodę osoby najbliższej dla sprawcy wypadku (por. art.177 par. 1 k.k. w zw. z art.177 par. 3 k.k.). W takim przypadku jedną z pierwszych czynności podjętych przez Prokuratora lub Policje jest zwrócenie się do osoby pokrzywdzonej w wypadku o podjecie decyzji, czy składa wniosek o ściganie, tj. pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sprawcy wypadku. Jeżeli osoba pokrzywdzona nie złoży wniosku o ściganie sprawcy wypadku, wówczas Prokurator lub Policja musza to postępowanie karne umorzyć, a sprawca wypadku nie zostanie oskarżony o popełnienie przestępstwa.
Podsumowując:
Jeśli doznałeś obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni w wyniku wypadku drogowego spowodowanego przez osobę najbliższą ( a brak jest innych pokrzywdzonych), wówczas to Ty decydujesz, czy sprawca wypadku zostanie oskarżony o popełnienie przestępstwa. Jeśli nie złożysz wniosku o ściganie sprawcy wypadku, wówczas postępowanie karne zostanie umorzone, a sprawca wypadku nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej.
Na koniec podaję definicję osoby najbliższej.
W rozumieniu KK osobą najbliższą jest:
-
-
- małżonek
- wstępny
- zstępny
- rodzeństwo
- powinowaty w tej samej linii lub stopniu
- osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek
- osoba pozostająca we wspólnym pożyciu
-
Na zakończenie wspomnę, że w wyniku nowelizacji Kodeksu Karnego obowiązującej od 01 lipca 2015r. ustawodawca dodał do Kodeksu Karnego art.59 a, który przewiduje umorzenie postępowania karnego w sprawie o przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3 ( a więc również o spowodowanie zwykłego wypadku drogowego), jeśli sprawca przestępstwa naprawił wyrządzoną przestępstwem szkodę lub zadośćuczynił wyrządzonej pokrzywdzonemu krzywdzie. Opisze szerzej to zagadnienie w jednym z kolejnych artykułów.
Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk
e -mail: biuro@adwokat-stelmaszczyk.pl
nr tel. kom. +48 697 053 659